بازار طلا، دلار و سکه دوباره بیقرار شده و قیمت ها با سرعت عجیبی بالا رفتن. سکه تا ۱۲۶ میلیون تومان جهش کرد، طلای ۱۸عیار وارد کانال ۱۲ میلیونی شد و دلار تهران هم خودشو به ۱۱۸ هزار تومان رسوند. تتر هم نزدیک ۱۲۰ هزار تومان معامله شد. یعنی سه بازار اصلی دقیقا تو یه نقطه به هم رسیدن: نقطه اضطراب!
شروع ماجرا از بیرون بود؛ سقوط بیت کوین تو بازار جهانی باعث شد فضای ریسک بهم بریزه و نگرانی به بازارهای مالی سرایت کنه. اما تو ایران برعکس دنیا، این اتفاق باعث فرار از بازارهای پرریسک نشد، بلکه مردم مستقیم هجوم بردن سمت دلار، طلا و سکه؛ یعنی انتظارات تورمی فعال شد.
داخل کشور هم چند عامل دست به دست هم دادن؛ آذر هر سال زمان افزایش تقاضای ارز برای سفر، تسویه های تجاری و کارهای پایان ساله. امسال این افزایش تقاضا با کمبود عرضه، فاصله زیاد نرخ رسمی و آزاد و عمق کم معاملات رسمی ترکیب شد و عملا بازار غیررسمی کنترل رو دست گرفت.
از اون طرف قیمت جهانی طلا بالا رفت و این، در کنار بی ثباتی دلار داخلی، بازار طلا و سکه رو ترکوند. تقاضای خرید به طرز عجیبی بالا رفت؛ نه فقط سرمایه دارها، حتی مردم عادی هم برای حفظ ارزش پولشون ریختن تو بازار.
بانک مرکزی واسه آروم کردن اوضاع دوباره سراغ حراج و پیش فروش سکه رفته؛ اما کارشناسا میگن این فقط وقتی اثر داره که سریع و با حجم زیاد اجرا بشه، وگرنه فقط یه آرامش کوتاه مدته.
مدیریت بازار ارز هم سخت تره؛ تا وقتی شکاف نرخ آزاد و رسمی وجود داره و عرضه واقعی اسکناس کم باشه، دلال ها دست بالا رو دارن. این بازار با دستور آروم نمیشه، باید عمق عرضه زیاد بشه و جریان حواله ها شفاف باشه.
کنار همه اینها، همیشه پای یه بحث وسطه: کسری بودجه. بعضی ها میگن این جهش ها عمدیه برای جبران کسری، ولی اصل ماجرا اینه که وقتی سیاست مالی شفاف نباشه، هر افزایش قیمتی این حرف رو تقویت میکنه.
در کل، این جهش نتیجه ترکیب چند عامل بود: سقوط بیتکوین، افزایش قیمت اونس جهانی، تقاضای فصلی ارز، کمبود معاملات رسمی، فاصله نرخها، هجوم پولهای سرگردان و انتظارات تورمی.
تا وقتی این عوامل کنار هم باشن، بازار آماده جهشهای تند میمونه؛ شروعش ناگهانیه، ولی پایانش همیشه کند و گرون تموم میشه.
انتهای پیام
طراحی و توسعه با تیم باریز
